PATRICIA HIGHSMITH - TRENDEKİ YABANCILAR

2007'de Alman yazar Petra Hammesfahr'dan Günahkar isimli romanı okumuş, yazarı da romanı da başarılı bulmuştum fakat konusu (psikolojik gerilim) bana zorlayıcı gelmişti dolayısıyla başka bir kitabını okumamıştım... Trendeki Yabancılar'ı da gördüğümde aynı yazarın bir eseri sandım (P ve H baş harflerinin azizliği de denilebilir:)) ve aradan çok zaman geçti bir tane daha okuyayım diye düşündüm ama yanlış çıktı haliyle...

Bu roman o kadar zorlayıcı değil, herkesin uygun koşullarda katil olabileceğini söylüyor, akıcı yazılmış, başarılı bir kitap ama ne karakterlerini ne de konusunu sevebildim... zamanlamamda yanlıştı muhtemelen ama kitap iyi, bu tip polisiyeyi seviyorsanız deneyebilirsiniz...  

Yazar: Patricia Highsmith

Çevirmen: Tomris Uyar

Özgün Adı: Strangers on a Train

Sayfa Sayısı: 344

Basım Yılı: 2020 (2. Baskı) 1991 (İlk Basım Metis)

Yayınevi: Can

Buluşa bak! Birbirimizin cinayetini işleyeceğiz, anladın mı? Ben senin karını öldüreceğim, sen de benim babamı! Biz trende karşılaştık, tamam mı? Birbirimizi tanıdığımızı kimse bilmiyor! Cinayet ânında başka yerlerdeyiz! Anladın mı? Kendinizi hiç beklemezken kötülüğün cisim bulmuş haliyle aynı kompartımanda bulabilirsiniz. Guy Haines, laf olsun diye karısı konusunda içini döktüğü Charles Anthony Bruno’dan sadistçe bir teklif alır: Katil olmak! Ama öldürecekleri kişileri değiş tokuş edecekler ve kusursuz cinayeti işlemiş olacaklardır. Tren yolculuğu sona erer ama iki adamın uğursuz anlaşması tek taraflı da olsa imzalanmıştır; Bruno’nun kendi üzerine düşen cinayeti işlemesiyle, Haines kendini bir kâbusun ortasında bulacaktır. 1951 tarihli ilk romanında Highsmith, kendini iyi insan olarak tarif edebilecek sıradan kimselerin bile bir dizi olay sonucu en feci suçları işleyebildiği bir dünya yaratıyor. Ünlü yönetmen Hitchcock’un aynı isimli filme uyarladığı Trendeki Yabancılar, psikolojik gerilimin mihenk taşı. 

PATRICIA HIGHSMITH: 19 Ocak 1921’de Texas Fort Worth’te doğdu. Doğum adı Mary Patricia Plangman’dı. 1927’de annesi ve üvey babası sanatçı Stanley Highsmith’le birlikte New York’a yerleşti. Burada, eğitim gördüğü Barnard College’da İngilizce, Latince ve Yunanca öğrendi. On altı yaşında yazar olmaya karar verdi. İlk önce çizgi roman tarzı metinler yazdı. İlk romanı Trendeki Yabancılar 1950’de yayımlandı. Kitap, yakaladığı satış başarısının ardından Alfred Hitchcock tarafından filme uyarlandı. Bu sayede erken yaşta bir üne kavuşsa da Amerika Birleşik Devletleri’nde kıymeti çok geç bilindi.
1952’de yazdığı Tuzun Bedeli kitabını eşcinsel mevzulara girdiği için ilk yayıncısı basmayı reddetti. Bu kitabı başka bir yayınevinden Claire Morgan takma adıyla yayımladı. Daha sonra, 1990’da aynı kitabı Carol ismiyle ve kendi adını kullanarak tekrar yayımladı ve 2015 yılında bu romanı da Todd Haynes tarafından filme uyarlandı. 1954’te Beceriksiz’i yazdı (2016’da Andy Goddard tarafından A Kind of Murder ismiyle filme uyarlandı). Bu romanı yayımlandıktan sonra Avrupa’ya taşındı. İtalya’nın Positano kentinde, kaldığı otelin balkonundan manzaraya bakarken kıyıda gördüğü bir genç adam en popüler roman karakteri Tom Ripley’ye, Pasitano kasabası da Mongibello’ya ilham kaynağı oldu. 1955’te yayımladığı Becerikli Bay Ripley, daha sonra buna ekleyeceği dört Ripley romanıyla birlikte “Ripliyad” adı verilecek beşlemenin ilk kitabıydı ve Highsmith’e dünya çapında bir ün kazandırdı (Ripliyad’ı oluşturan diğer kitaplar: Ripley Karanlıkta (1970), Ripley’nin Oyunu (1974), Ripley ve Peşideki Çocuk (1980) ve Ripley Su Altında (1991). Bu beş kitabın ilk üçü çeşitli dönemlerde ve çeşitli yönetmenler tarafından filmlere uyarlandı.
Hayatı boyunca çoğu gerilim tarzında yirmiden fazla kitaba imza atan Highsmith, O. Henry Memorial, Edgar Allan Poe Award, Le Grand Prix de Littérature Policière, Crime Writers’ Association of Great Britain Award gibi birçok önemli ödül aldı. 4 Şubat 1995’te akciğer kanseri nedeniyle İsviçre’de öldü.