ENRIQUE VILA-MATAS - Montano Hastalığı

Enrique Vila-Matas'tan 2018'de Kassel'de Mantık Aramak kitabını okumuş çok sevmiştim, yazarın tarzı çok değişik gelmişti, roman deniliyordu ama bildiğimiz romanlara pek benzemiyordu ve hepsinin o kitaba has olduğunu düşünmüştüm... diğer kitaplarından devam etme niyetim vardı ama biraz geç kaldım ve bugüne geldik... bu kitaba da roman deniliyor ama bir öncekiyle aynı üslupla ve günlük, deneme, anı, çok az kurgu iç içe geçmiş şekilde yazılmış...

Kitap; günlük hayatında edebi eserlerdeki cümlelerle konuşma, her şeyi bir esere bağlama hastalığına tutulmuş bir edebiyat eleştirmeni ile başlıyor, eleştirmenin oğlu (Montano) bir yazar ve o da ilk romanından sonra yazamama hastalığına yakalanmış... eleştirmen oğlunun yanına giderek hem kendi hastalığını hem de oğlunun sorununu çözeceğini düşünüyor, oğlundan hareketle bu soruna Montano Hastalığı adını veriyor ve kendi sorununu çözmek için de bir günlük tutuyor ve her şeyi buraya kaydediyor... ikinci bölüme geldiğimizde ise tüm bunların bir kurgu olduğunu öğreniyoruz eleştirmen aslında bir yazarmış, oğlu filan yok ama edebiyat hastalığı gerçek ve günlüğüne yazdıklarının bir romana evrildiğini düşünüyor... bu bölümde günlük tutan çok sayıda yazarı (Dali, Gide, Mansfield, Maugham, Pavese, Valery, Kafka, Musil, Pessoa, Walser vb) bir sözlük oluşturacak şekilde sıralıyor ve bütün bu önemli yazarlarla (arada kurguladığı yazarlarda var) ve edebiyatla (edebiyatın ölümüyle) ilgili düşüncelerini okumaya devam ediyoruz...

Bu eseri de sevdim sevmesine de pandemiden önce okusaydım çok daha fazla severdim ondan eminim (belki sonra bir daha okumalıyım)... yazarın en iyi yanı sizi peşine takıp, merakla kitabın sonuna kadar getirebilmesi, bunu çok başarılı buldum... okuma hızımın düştüğü bu günlerde beklediğimden daha kısa bir sürede okudum... 

Sonuç olarak, edebiyatla ilgili bir konuda çalışıyorsanız mutlaka okuyun, herkese uyar mı bilmiyorum ama  sade bir okursanız da pandemi bittikten sonra deneyin derim...

Yazar: Enrique Vila-Matas

Çevirmen: Seda Ersavcı

Özgün Adı: El Mal de Montano

Sayfa Sayısı: 330

Basım Yılı: 2017

Yayınevi: Jaguar


Edebiyat bazen bir hastalıktır: Tedavisi yine kendisi olan bir hastalık.

Ne var ki etkisi herkeste farklıdır bu hastalığın. Örneğin Montano, artık yazmayı bırakan yazarlara dair romanını bitirdikten sonra tek bir cümle bile kuramaz olur. Ona yardım etmek isteyen babası içinse gerçek hayat ve edebiyat birbirine girmiştir zaten. Şehirler ciltlere, günler sayfalara ve şahsi anılar edebi anektodlara karışır. Her şey o denli birbirine girer ki, muzdarip olduğu derdi anlatan yazarın romanında türler bile iç içe geçer. Anlatıcımızın satırları yer yer günlüğe, biraz anıya ve çokça felsefi ve edebi spekülasyona bulandıktan sonra sıkı bir alıntılar antolojisine dönüşebilecekken unutulmaz bir okuma tecrübesi sunan sıra dışı bir romana dönüşür.

Labirentleri, göndermeleri ve tüm bunlara rağmen canlılığını hiç kaybetmeyen kurgusuyla Montano Hastalığı, “Borges’in yirmi birinci yüzyılda en çok seveceği roman” olarak da tanımlanıyor. Montano Hastalığı’nı Seda Ersavcı İspanyolca aslından çevirdi.

ENRIQUE VILA-MATAS, 1948’de Barcelona’da doğdu. Gazetecilik ve hukuk öğrenimi gördükten sonra film eleştirmenliği yaptı, kısa filmler çekti. İlk romanlarını 1970’lerin başında kaleme alsa da tanınmaya başlaması 1985’te yayımladığı, romanla deneme türlerini kaynaştırdığı Historia Abreviada de la Literatura Portátil (Taşınabilir Edebiyatın Kısaltılmış Tarihi) sayesinde oldu. Gerçekle kurmaca arasındaki sınırı şeffaflaştırdığı, edebiyata ve edebiyatçılara göndermelerle dolu eserleri otuzdan fazla dile çevrildi. İspanyol Kraliyet Akademisi, Rómulo Gallegos, Médicis, Herralde gibi ödüllerin de aralarında bulunduğu pek çok önemli ödüle ve nişana layık görüldü.

Yorumlar

  1. Çok ilginç bir tarz not alayım ben de.
    Keyifle okuyabilirim

    YanıtlaSil
  2. Keyifli okumalar, sevgiler:)

    YanıtlaSil
  3. hımmmmm konuya bayıldım, okurum :)

    YanıtlaSil
  4. çok ilginç bir kitapmış gerçekten Gül Hanım, bakayım ben de sevgiler:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yazarın tarzı çok değişik bakmakta fayda var. Keyifli okumalar Eren Hanım, sevgiler:)

      Sil
  5. Ekledim bile listeye :)
    Sevgiler :))))

    YanıtlaSil

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

STEFAN ZWEIG - İNSANLIĞIN YILDIZININ PARLADIĞI ANLAR

ANDRÉ MAUROIS - İKLİMLER

LOU ANDREAS-SALOMÉ - RUTH