KAMILA SHAMSIE - TAŞLARDA GİZLİ TANRILAR

Kamila Shamsie 1973 doğumlu, Londra’da yaşayan, Pakistanlı bir yazar, 6 tane yayımlanmış romanı var, bunlardan iki tanesi dilimize çevrilmiş ve tüm kitapları hem İngiltere’de hem de Pakistan'da birçok ödüle aday olmuş...  ben her iki kitabı da yayımlandığı yıl okudum... ilki 2012’de yayımlanan ‘’Kül Olmuş Gölgeler’’di ve yazarı tanımıyordum ama romanı çok sevdim.... bu sene de ‘’Taşlarda Gizli Tanrılar’’ı görünce çok sevindim ve hemen okumaya başladım...

Yazar, gerçek -çoğunlukla dramatik- tarihi olayların içinde çok güzel hikayeler, etkileyici hayatlar kurguluyor, ilkinde Nagazaki Atom Bombalanmasını, ikincisinde 1930 Peşaver Hikayeciler Sokağı Katliamını(*) esas alıyor... romanda birkaç ülke dolaşılıyor; ilkinde Japonya, Pakistan, Hindistan, Türkiye, ikincisinde Türkiye, İngiltere, Pakistan var dolayısıyla farklı toplumlar, farklı sosyal ortamlar ve değer yargıları anlatılıyor...

Bu romana gelirsek; Vivian yeni mezun bir arkeologdur, 1914’de babasının arkadaşı Tahsin Bey’in Labranda'da (Muğla Yöresi) çalıştığı bir kazıda bulunur, çalışmalar çok başarılı geçer, Almanlar, İngilizler ve Türklerden oluşan ekip başka projelerde de birlikte olmayı planlarken I. Dünya Savaşı patlak verir... Vivian savaş sırasında hemşire olarak görev yapar ama genç insanların ölümü ağır bir travmaya sebep olur ve Tahsin Bey’den gelen bir kazı haberinin peşinde 1915’de Peşaver’e gider... orada İngiliz ordusunda savaşıp yaralandığı için ülkesine geri dönen Kayyum ve 12 yaşındaki kardeşi Necip ile rastlaşır, çok meraklı bir çocuk olan Necip’in arkeolojiye gönül vermesine sebep olur... 1930’a gelindiğinde ise Hintlilerin İngilizlerden bağımsızlıkları kazanmak üzere başlattıkları hareket sırasında bir daha karşılaşırlar ve arkeolojik bir tacın bulunmasının da içinde yer aldığı hikaye devam eder...

Romanda tarihi olayların yanı sıra toplumsal farklılıklar ve bunun içinde kadının durumu da çok iyi anlatılıyordu ‘’Buradaki hemşirelerin annen, kızkardeşin veya eşin olmayan bir kadının huzurunda bulunmayı kolaylaştırmaları hayret vericiydi. (.....) Fransa ve İngiltere’nin Hindistan’dan en büyük farkı kadınlardı ve askerler için bunun bir sonraki adımı, Hintli kadınlar değişirse, Hindistan’ın beyaz uluslar gibi refah bir yer olacağını ve hayvanlardan insanlara kadar her şeyin daha farklı görüneceğini beyan etmekti (syf:67)’’

Ki İngiliz kadınların da bir çok sorunları var o sıralarda oy hakkı için mücadele ediyorlar yine de hiçbir hakkı olmayan Hintli kadınlara göre çok üstün görünüyorlar ‘’Kat kat burkanın altında sıcaktan bunalırken Peşaver Vadisi’nin kadınları adına hissettiği öfke, Hintlilerin özerklik talepleri konusunda hissetmeye başlayabileceği herhangi bir çelişkiyi dağıttı. Bütün bu Hintliler politik değişimden bahsederken ülkenin asıl acilen ihtiyacı olan şey sosyal değişimdi. Bunu sadece nüfusun yarısı için istiyorlarken neden onlara bağımsızlık verilsin ki? (syf:248)’’

Ben yazarı çok başarılı buluyorum, tarihten hoşlanıyorsanız severek okuyacağınız romanlar yazıyor, ‘’Kül Olmuş Gölgeler’’i daha çok sevdiysem de bu roman da güzel, her iki kitabı da öneririm...

(*) Qissa Khawani Çarşı Katliamı,  Hikayeciler Sokağında 23 Nisan 1930’da, şiddet içermeyen göstericilere İngilizlerin ateş açması sonucunda yaklaşık 400 göstericinin öldüğü çatışma...

Yazar: Kamila Shamsie

Çevirmen : Olcay Boynudelik

Sayfa Sayısı : 352

Basım Yılı : 2016

Yayınevi : Kırmızı Kedi

Temmuz 1914. Osmanlı İmparatorluğu'nun son yılları. 

Genç İngiliz arkeolog Vivian Rose, Muğla yakınlarındaki antik kent Labranda'da Zeus tapınağını keşfeder. Ardından Türk arkeolog Tahsin Bey'in izinde, efsanevi Karyalı gezgin Skylaks'ın incirli tacını bulmak için Peşaver'e doğru yola çıkar.

İngiliz sömürgesi Peşaver'de, Vivian Rose'un yolu genç savaş gazisi Kayyûm ile kesişir. Her ikisi de kendilerini sömürgeciliğe karşı bir özgürlük savaşının içinde bulurlar. Bu savaşta kendilerinin ve memleketlerinin karanlık sırlarıyla da yüzleşeceklerdir. 

Krallıklarla imparatorlukların, dostluklarla aşkların yükselişi ve çöküşü üzerine destansı bir roman. 

"Müthiş güçlü bir yazar. Dünya'nın farklı yerlerindeki trajedilerin ve tarihlerin birbirlerini nasıl şekillendirdiğini ve insanların kendi yazgıları altında nasıl ezilmeme mücadelesi verdiğini en iyi anlatan yazarlardan biri."-Salman Rushdie-

"Kamila Shamsie içinde yaşadığımız yüzyılın -tüm dehşeti ve tesellisiyle- bir panoramasını sunuyor. Gerçekten olağanüstü bir yazar."-Nadeem Aslam-

Kamila Shamsie 1973 yılında Pakistan’da doğdu. İlk romanı In the City by the Sea (1999) İngiltere’de John Llewellyn Rhys Ödülü’nde finale kaldı ve Pakistan Başbakanlık Edebiyat Ödülü’nü kazandı. İkinci romanı Salt and Saffron (2000) ile İngiltere’nin en önemli edebiyat kurumlarından olan Orange tarafından 21. yüzyılda takip edilmesi gereken 21 yazar arasında gösterildi. Üçüncü romanı Kartography (2002) ve bir sonraki romanı Broken Verses (2005), Pakistan Ulusal Edebiyat Kurulu’nun Patras Bokhari Ödülü’nü kazandı. Beşinci romanı Kül Olmuş Gölgeler (2012) Orange Ödülü finalisti oldu. Büyük övgüler alan son romanı Taşlarda Gizli Tanrılar (2014) sırasıyla Baileys Kadın Yazarlar Ödülü (Eski adıyla Orange), Walter Scott Ödülü ve Güney Asya edebiyatının prestijli ödülü DSC’de finale kalmıştır. 2013 yılında Granta tarafından Britanyalı en önemli genç romancılar arasında gösterilmiştir. Yazar halen Londra’da yaşamaktadır.