MO YAN - Yaşam ve Ölüm Yorgunu

Mo Yan'ı Nobel alınca fark ettim (ki Nobel'i hiç önemsemiyorum çoğu zaman emperyalistlerin propaganda/manipülasyon aracı olarak kullanılıyor), yazarı okumak istedim çünkü Japonları çok seviyorum acaba Çinliler nasıldır ki diye merak ettim... bu romanı ise arka kapak açıklaması ilgimi çektiği için seçtim...

Konuya dair bir şey yazmayacağım aşağıdaki arka kapak açıklaması yeteri kadar anlatıyor... yazarın dili iyi, kitap rahat okunuyor, akıcı, çevirisi mükemmel... 350-400 sayfayı çok hızlı ve hoşuma giderek okudum, hikaye çok ilgimi çekti ama başladığı hızla da ilgimi yitirdim... bu sayfalardan itibaren domuz bölümü başlıyor, bu reenkarnasyon işleri bir rutine binmiş hep aynı şeyler anlatılıyor (ki farklı hayvanlar olsa da farklı dönemde yaşasalar da sanki hep aynı tonda anlatıyordu), hikaye yerinde sayıyor gibi geldi bana... ayrıca bu bölümde anlatılanları da pek sevemedim, köpekten itibaren biraz daha hareketlendi ama başlangıçtaki okuma hızım ve zevkime bir daha kavuşamadım...

Sorun konunun çok uzatılması, bu roman 500 sayfa civarında olsaydı mükemmel olurdu, bu haliyle asıl anlatmak istediği Çin'in elli yıllık döneminde yaşananlar da arada kaynıyor, siz detaylarda (laf kalabalığında) boğulup çoğu tarihi gelişmeyi fark edemiyorsunuz bile oysa o döneme dair yerinde saptamaları var...

Ben Japonlardan devam edecek olsam da bu kötü bir kitap değil, vaktinizin olduğu bir zamanda deneyebilirsiniz...

Yazar: Mo Yan

Çevirmen: Erdem Kurtuldu

Sayfa Sayısı: 933

Basım Yılı: 2015

Yayınevi: Can

Mo Yan'ın epik romanı Yaşam ve Ölüm Yorgunu, Mao Zedong'un toprak reformu hareketiyle Çin kırsalının geleneksel düzenini altüst etmesinden yaklaşık iki yıl sonra, 1 Ocak 1950 günü başlıyor. Bu iki yıl boyunca Cehennemin Efendisi Yama, ırgatlarına iyi davranmasıyla nam salmış Ximen Nao'ya, iktidarı yeni ele geçirmiş köylülerin kendisini neden idam ettiklerini itiraf ettirmek için her türlü işkenceyi uyguluyor. Ama Ximen Nao, cehennem ateşinde yakılma cezasını çektikten sonra bile masum olduğu iddiasını sürdürünce Cehennemin Efendisi Yama pes ederek onun eski topraklarına dönmesine izin veriyor.

Ne var ki, Ximen Nao yeniden hayata geldiğinde insan olarak değil eşek olarak doğduğunu anlıyor.Çünkü Cehennemin Efendisi Yama kalpleri kinle dolu ruhların yeniden insan olarak doğmalarını istemiyor ve o ruhları hayvan olarak yeniden dünyaya gönderiyor. Romanın beş bölümü, kahramanımızın altı reenkarnasyonla eşek, boğa, domuz, köpek ve maymun kimliğindeki yaşamlarında, eski ailesinin, dostlarının, rakiplerinin, düşmanlarının yazgısına tanık oluşunu aktarıyor. Ximen Nao son reenkarnasyonunda da şaşırtıcı bir bellek gücüne ve dil öğrenme yeteneğine sahip olan koca kafalı bir oğlan çocuğu olarak dünyaya geliyor. Roman bu farklı kimliklerin bakış açılarından Çin'in çalkantılı tarihindeki son elli yılın öyküsünü dile getiriyor.

MO YAN, 1955’te Çin’de doğdu. Kültür Devrimi sırasında on bir yaşındayken okulu bırakıp çiftçi olarak çalışmaya başladı. Ardından bir pamuk fabrikasında çalıştı ve yazmaya başladı. İlk çalışmaları daha çok Mao dönemine özgü toplumcu gerçekçi tarzdaydı. 1976’da Kültür Devrimi hareketi sona erince Mo Yan, Halk Kurtuluş Ordusu’na katıldı ve bir yandan orduda görev yaparken öte yandan yazmayı sürdürdü. Asıl adı Guan Móyè olan yazar, 1984’ten itibaren Çince “sakın konuşma” anlamına gelen Mo Yan adını kullanmaya başladı. Time dergisinin “Çin’in en ünlü, en sık yasaklanan ve en çok korsan baskısı yapılan yazarlarından biri” olarak tanımladığı Mo Yan’ın başlıca romanları arasında, Kızıl Darı Tarlaları, İri Memeler ve Geniş Kalçalar,“Sandalağacı Azabı”, Yaşam ve Ölüm Yorgunu, Değişim, “Kırk Bir Havan Topu”, “Sarmısak Baladı”, “İçki Cumhuriyeti” bulunuyor. Öte yandan “Usta Gittikçe Daha Komik Oluyor” adlı öykü derlemesi ve “Patlama” adlı öykü kitabı vardır. Mo Yan, 2012 Nobel Edebiyat Ödülü’nü alırken Çin’de doğan ve Çin’de yaşamayı sürdüren ilk Çinli Nobel ödüllü yazar oldu.