JUN'ICHIRŌ TANIZAKI - Anahtar

İçindeki genci hep saklı tutmuş çılgın bir ihtiyar ve bu ihtiyarın kaleminden tutku, heyecan dolu az bulunur bir sanat eseri. Tanizaki olgunluk dönemi eseri Anahtar'da sonuna gelinmiş bir evliliğin hüzünlü ve komik iç yüzünü resmediyor.

Yaşça genç olan karısına tutkuyla bağlı ancak onu nasıl memnun edeceğini bilemeyen orta yaşlı bir profesör ve tüm sevgisine rağmen kocasından uzaklaşmaya başlayan eşi İkuko bir önceki gece yaşananları gizli günlüklerine yazarlar.

Çok geçmeden sır olması istenmeyen duygular ortaya çıkacak; kıskançlık sadakatsizlik ve doyumsuz erotizm bu metruk evliliği temelinden sarsacaktır.

Anahtar; savaş sonrasında Japonya'nın değişen kültürünü ve toplumsal değerlerini karanlık bir mizah duygusuyla ele alan bir ustalık dönemi romanı.

Tanizaki'nin 1956 yılında yazdığı bu romanın arka kapak açıklamasının bir kısmını yukarıda görüyorsunuz, kitabın konusu bu şekilde... bir karı kocanın mahrem ilişkilerini günlüklerinden okuyoruz, başlangıçta her ikisi de birbirinin yazdıklarını okumadıklarını iddia ediyorlar ama birbirlerine de pek güvenmiyorlar... sonuna doğru olaylar işin içinden çıkılmaz bir duruma yol açıyor... 

Ayrıca H. Can Erkin'in çevirisini özlemişim çok iyiydi, umarım bundan sonra daha çok kitabına rastlarım... 

Tanizaki'yi seviyorum, bundan önce okuduğum Nazlı Kar'a bayılmıştım, bu kitabı da güzel, okuyun derim... 

Senenin son kitabı bu olur diye düşünüyorum, herkese mutlu yıllar...

Yazar: Jun'ichirō Tanizaki

Çevirmen: Hüseyin Can Erkin

Özgün Adı: Kagi

Sayfa Sayısı: 144

Basım Yılı: 2019 (3. Basım) 2011 (1. Basım)

Yayınevi: Can

"1 Ocak... Bu tarihten itibaren, eskiden günlüğüme aktarmakta tereddüt ettiğim bir konuyu çekinmeden yazmaya karar verdim. Kendi cinsel yaşamım, karımla olan ilişkimle ilgili ayrıntılara girmekten kaçınırdım. Elbette, karım bu günlüğü gizlice okuyuverir, öfkelenir, diye korkardım."

Bu sözlerle başlar Anahtar. Söyleyemediği duygularını günlüklere döken orta yaşlı koca değildir sadece; karısı da günlük tutmaktadır. Aralarındaki derin aşka rağmen, her ikisi de diğerinin düşünce ve arzularından şüphe eder; günlükler, aradaki köprüdür. Gizlice okunan, okunduğu bilinen, sayfalara saklanmış ama sır olarak kalması istenmeyen duygular... Kadını her geçen gün kocasından uzağa savuran dokunaklı bir hikâyedir bu. Günlüğün, bulunsun diye saklanan anahtarı, yaşlı bir ruhun derinliklerine inen kapıya da uyar.

Eserleri, Tanizaki'nin yaşamındaki ve değerlerindeki değişimlerin aynasıdır. Tokyo'da yazdığı öykülerde Poe ve Fransız Dekadanların etkisi hissedilir; Osaka'ya yerleştikten sonra geleneksel Japon güzellik ideallerini aramaya yönelir; Anahtar gibi savaş sonrası eserlerinde ise -ki 70 yaşındadır ve Çılgın Bir İhtiyarın Güncesi de bu zamana denk düşer- gençlik dönemi eserlerini anımsatan bir erotizm vardır.

JUN’ICHIRÔ TANIZAKI, 1886’da Tokyo’da doğdu. Büyükbabasının matbaasında geçen çocukluğu onda kitaplara karşı bir ilgi uyandırdı. Tokyo İmparatorluk Üniversitesi’nin Japon Edebiyatı Bölümü’ne girdi fakat maddi nedenler yüzünden okulu bırakmak zorunda kaldı. 1909’da yazdığı tek perdelik bir oyun, bir edebiyat dergisinde yayımlandı. Tanizaki gençlik yıllarında Edgar Allan Poe ve Fransız dekadanlarının etkisi altındaydı. 1923’teki Kantô Depremi’nden sonra Tokyo’dan ayrılarak Osaka’ya yerleşen yazar, burada geleneksel Japon güzellik ideallerini araştırmaya yöneldi. Bu durum onun yazarlık sanatında bir dönüm noktası oldu. Chijin no Ai (Bir Aptalın Aşkı) 1924, Ashikari (1932), Sazende Şunkin (1933) adlı önemli yapıtlarını kaleme aldı. İkinci Dünya Savaşı yıllarında sansür gerektiren bir yazısından dolayı polis tarafından aranan Tanizaki, izini kaybettirerek edebiyat çalışmalarına gizli gizli devam etti. Bu sırada dünyanın en eski romanı olan Genji Monogatari’yi çağdaş Japoncaya çevirdi ve en büyük romanı Nazlı Kar (1943-1948) tamamladı. Savaştan sonra kendisine 1949’da İmparatorluk Kültür Nişanı verildi. Savaş sonrası dönemde kaleme aldığı önemli eserleri arasında Anahtar (1956) ve Çılgın Bir İhtiyarın Güncesi (1962) gibi pek çok romanı ve In’ei Raisan (Gölgelere Övgü) (1933) adlı yapıtı başta olmak üzere çeşitli denemeleri bulunmaktadır. Bazı eserleri sinemaya da uyarlanmıştır. 1964’te Amerikan Sanat ve Edebiyat Akademisi’ne şeref üyesi seçildi. 1965’te Yugawara’da öldü.