LOU ANDREAS-SALOMÉ - RUTH

Bu romanı yazarı için almıştım epeydir okumak istiyordum, aşağıdaki hayat öyküsünden de görüleceği üzere hem eğitimi hem de hayatına giren insanlar anlamında dikkate değer biri olduğu görülüyor... yine Ruth romanını da en ilgi çeken eserlerinden olduğu için seçtim...

Yazıldığı zamanın üzerinden bir asır geçmiş eserlerde, bugünkü değer yargılarımıza uymayan bir durum varsa eğer, yazıldığı zamanı dikkate almaya çalışır, hemen ayıplamaya veya itiraz etmeye başlamam... her zamanın kendi koşulları oluyor sonuçta ama bu eserde nedense bunu hiç başaramadım ve ilk rahatsız eden nokta burasıydı...

Anne ve babası ölmüş, amcasının yanında kalan bir genç kız (Ruth) var, 16 yaşında, hayal kurmaya, hikayeler uydurmaya, bunları canlandırmaya meraklı, düşüncelerini direkt olarak dile getirebilen güçlü bir karaktere sahip... yazdığı bir kompozisyon öğretmeninin (Eric) dikkatini çekiyor, geliştirilebilecek bir zihin görüyor ve onu eğitmeye karar veriyor, amcasını da ikna ederek kendi evine alıyor... Eric'in rahatsızlığı sebebiyle yürüyemeyen karısı ve Ruth'un yaşlarında bir oğlu var... başlangıçta çocuğu gibi görüyor, ailesi de bu şekilde değerlendiriyor ve Ruth'un eğitimine yoğunlaşıyor... buraya kadar normal gibi görünse de daha en başlardan Eric'in çocuğun elini avucuna almalar, saçlarını okşamalar, sarılmalar vs. derken ben sürekli istismarcı bu adam duygusuyla okudum, yani o zamanda normalmiş herhalde gibi yapamadım bir türlü... sonrasında kıza aşık oluyor zaten ve her şey daha da karmaşık hale geliyor...

Diğer bir yandan da sürekli duygulardan (hem Eric hem de Ruth için) bahsediyor, hatta öyle ki hissettiklerinden humma benzeri rahatsızlıklara bile tutuluyorlar, o denli güçlü hisler yazılmış tüm roman boyunca ama hiçbiri bana geçmedi, bir anlam ifade etmedi, okuyup geçtim o kadar...

Hakkında çok olumlu yorumlar olan bir roman ama maalesef hiç sevemedim, yer yer sıkıldım, daha doğrusu okudum da ne oldu noktasında kaldım...

Yazar: Lou Andreas-Salomé

Çevirmen: İlknur İgan

Özgün Adı: Ruth

Sayfa Sayısı: 244

Basım Yılı: 2018 (3. Baskı)

Yayınevi: T. İş Bankası

Lou Andreas-Salomé yapıtlarında kendi deneyimlerinden yola çıkarak, geleneğin kısıtladığı hayatlarında kendi  yollarını bulmaya çalışan kadınları, yetişkinliğe adım atmaya hazırlanan genç kızları anlatmıştır. Bu kadın hikâyeleri arasında kilit önem taşıyan Ruth, yazarın sağlığında en çok ilgi çeken yapıtıdır. 1895 yılında yayımlanan roman zamanın edebi zevkini yansıtır.

Çocuksu bir çekiciliğe sahip esrarengiz bir genç kız, işini çok seven bir eğitimci olan öğretmeninin kalbini tutuştururken, yaşadıkları karşılıklı bir büyülenmeye dönüşür. Genç kızın iç âlemi psikolojik tahlillerle aktarılır. 1928 yılına dek on baskı yapan Ruth’un okurları arasında Rainer Maria Rilke ve Sigmund Freud gibi ünlü kişiler de vardı. Hatta romandan çok etkilenen Rilke kendi kızına “Ruth” adını vermişti.

LOU ANDREAS-SALOMÉ (1861-1937): Yeni ve devrimci fikirlerin filizlenmeye başladığı bir dönemde Petersburg’da dünyaya gelen yazar ve psikanalist Salomé, küçük yaşta Almanca ve Fransızca öğrendi. On yedi yaşındayken bir din adamından teoloji ve felsefe dersleri aldı. Zürich Üniversitesi’nde teoloji ve sanat tarihi okudu. Salomé 1882’de Nietzsche’nin evlenme teklifini geri çevirerek, Oryantalist F. C. Andreas’la evlendi. 1897’de Rainer Maria Rilke’yle tanıştı ve kendisine âşık olan şairin hayatında önemli bir rol oynadı. 1911’de Viyana’daki psikanalistlerin çevresine girdi. Sigmund Freud’un öğrencisi ve yakın dostu oldu.

Im Kampf um Gott (1885; Tanrı Uğrunda Savaş), Im Zwischenland (1902; Ara Memlekette) ve Rodinka (1923) romanlarından bazılarıdır. Ayrıca dini ve felsefi konulardan tiyatro ve edebiyat eleştirisine uzanan geniş bir  yelpazede denemeler ve monografiler kaleme aldı. Kurmaca dışı yapıtları arasında Friedrich Nietzsche in seinen Werken (1894; Yapıtlarında Friedrich Nietzsche) ve Rainer Maria Rilke (1928) dikkat çeker.